In dit artikel wordt je stap voor stap door de 9 daagse sapvasten kuur geloodst. Deze kuur is bedoeld voor iedereen die zijn lichaam grondig wil reinigen. Je gaat je zowel psychisch als lichamelijk weer veel fitter voelen. De sapvasten kuur is niet alleen geschikt als het gaat om het voorkomen van ziekten, maar kan bij vele aandoeningen genezing bevorderen.
Inhoud
Sapvasten volgens Bircher
Maximilian Bircher-Benner (22 augustus 1867 – 24 januari 1939) was een Zwitserse arts en voedingsdeskundige. Hij was zijn tijd ver vooruit en geldt als pionier op gebied van de voedingsleer . Hij heeft o.a. musli ontwikkeld. Bircher-Benner heeft gezorgd voor een verandering van het eetgedrag eind 19e eeuw. Hij heeft ook het sapvasten ontwikkeld.
Het sapvasten is in Nederland de meest voorkomende vorm van vasten. Dit is niet zo vreemd omdat sapvasten enerzijds minder belastend is voor je lichaam vergeleken bij water- of theevasten en anderzijds toch de gewenste reinigende effecten heeft.
Het is overigens niet zo dat je alleen maar sap drinkt bij een sapvasten kuur. In verhouding drink je zelfs veel meer thee en water tijdens het sapvasten. De verhoudingen thee, water en sap die je tot je neemt zijn nauwkeurig op elkaar afgestemd.
Minder belangrijk zijn de door jou gekozen theesoorten, maar de in de beschrijving aanbevolen theesoorten zijn wel op hus specifieke reinigende werking afgestemd.
Waarom sappen?
Het sap van de vruchten en groenten heeft een grote hoeveelheid vitaminen, mineralen en licht verteerbare koolhydraten. Hierdoor is de toevoer van vetten die door afbraak van vetweefsel naar de lever getransporteerd worden veel geleidelijker dan bij water- of louter theevasten.
Bovendien zorgen de basische stoffen uit het sap voor neutralisatie van veel zure toxinen, waardoor ontgiftingsverschijnselen minder zullen optreden. Een ander voordeel van sapvasten is dat door de afwezigheid van cellulose in de sappen er niet snel gisting plaatsvindt. Om deze reden dient de pulp dan ook weggefilterd te worden, omdat in pulp wel cellulose zit.
Als je het sap steeds met een theelepeltje oplepelt en daarbij het speeksel in je mond goed met het sap laat vermengen, heb je het beste resultaat.
Belangrijk is rijpe vruchten en groenten te gebruiken, liefst van biologische teelt.
Ondersteunende kenmerken van sap
Kenmerken die sappen zeer geschikt maken voor de reinigingskuur:
- Sap vergemakkelijkt de opname van van belangrijke stoffen.
- De spijsverteringsorganen worden veel minder belast. Omdat het sap van nature een ideale verdunningsgraad heeft is de opname van het sap makkelijk.
- Sap is veelzijdig. De mineralen die via de wortels uit de grond gehaald zijn en de door de plant gevormde organische stoffen, zijn verenigd in het sap. Deze componenten van het sap vormen samen een natuurlijke eenheid die een betere regulerende en harmoniserende werking hebben dan de componenten afzonderlijk.
- Sap mineraliseert de stofwisseling. Alle plantensappen hebben een overwegend basisch mineraalgehalte. Dit helpt de regulering van de zuurgraad van het bloed.
Waarom vers sap belangrijk is
Als je wel eens zelf vers appelsap hebt geperst (in een sapcentrifuge), zal je waarschijnlijk het optische verschil en ook smaakverschil hebben opgemerkt tov het appelsap uit een gekocht pak. Appelsap uit een pak is vaak gepasteuriseerd en daarmee zijn veel gezonde componenten uit het sap verdwenen.
In versgeperst sap zitten namelijk nog verschillende waardevolle stoffen, die nog niet met de zuurstof uit de lucht zijn gaan oxideren. Dit oxideren is eigenlijk een bederfproces, waardoor het sap een andere kleur, smaak en lagere voedingswaarde krijgt. Het is dus zaak dat je je versgeperste sap niet te lang laat staan alvorens het op te drinken.
Sap uit een fles of pak kan uiteindelijk ook mits de kwaliteit goed is.
De gewenste lengte van het sapvasten
In deze beschrijving van de sapvasten kuur ga ik ervan uit dat je algeheel gezond bent. Ben je dat niet, of twijfel je, dan raad ik je aan met een arts te overleggen of en hoe lang het wenselijk is te vasten.
Maar ook de ideale lengte van een sapvasten kuur kan bij een gezond mens verschillend zijn. Factoren die hierbij een rol kunnen spelen zijn o.a. leeftijd, geslacht, beroep, constitutie en de toestand van onze ontgiftingsorganen (lever, nieren, darmen).
In zijn algemeenheid is de gewenste lengte van een sapvastenkuur bij gezonde mensen in totaal circa 7 á 10 dagen, dit is inclusief vóór- en nakuur. In dit artikel gaan we uit van 9 dagen in totaal.
De eigenlijke vastendagen zijn er dan circa vijf. Hiermee is rekening gehouden met het feit dat het lichaam enige tijd nodig heeft om over te schakelen op ontgiften en na afloop weer langzaam op te starten.
De sapvasten kuur in praktijk
De nu volgende kuurbeschrijving gaat uit van negen dagen in totaal, waarvan één vóórkuurdag, vijf vastendagen en drie nakuurdagen.
De voorbereidingsdag
dit is de eerste dag dat we ons lichamelijk en psychisch gaan instellen op het sapvasten. Belangrijk is je gewoonten los te laten en vanaf nu alles in het teken te zien van de kuur. Probeer direct nu al koffie, zwarte thee, sigaretten en alcohol te laten staan.
Neem vanaf nu wat afstand van je alledaagse beslommeringen en reserveer tijd voor de kuur. Haal vandaag alles wat je nodig hebt voor de kuur in huis.
- Vandaag bestaat het ontbijt uit basismüsli met twee vruchten en wat biogarde (al dan niet op soyabasis).
- De tussenmaaltijd is biogarde met een eetlepel lijnzaad.
- De lunch bestaat uit een rauwkostschoteltje bestaande uit sla, wortel, paprika, tomaat en radijs. Hier overheen wat gehakte noten, pompoenpitten of zonnebloempitten en een sausje van een theelepel citroensap, drie theelepels zonnebloemolie en wat tuinkruiden en evt wat knoflook.
- Weer een tussenmaaltijd van biogarde met lijnzaad of een vrucht.
- ‘s Avonds weer een rauwkostmaaltijd als bij de lunch.
Drink gedurende de dag minimaal twee liter bronwater en/of vruchtsap.
Vandaag zou het verder goed zijn te bewegen in de vorm van bijvoorbeeld een wandeling of wat te sporten als je dat gewend bent. Een saunabezoek zou op deze dag ook een goede keuze zijn, maar niet als de intensieve vastendagen begonnen zijn.
De eerste vastendag
Deze dag gebruiken we geen vast voedsel meer. Je lichaam gaat zich nu omstellen en teren op zijn reserves. Luister goed naar je lichaam. Als je trek hebt, drink dan wat, wil je rust, zoek die dan ook op. Op deze eerste dag wordt de nadruk op het reinigen van de nieren gelegd.
- Ontbijt met drie middelgrote kopjes pepermuntthee en een klein glas vruchtensap verdunt met de zelfde hoeveelheid water.
- Lunch met drie kopjes blaas- en nierenthee. Je kan hier evt een schijfje citroen in uitpersen.
- Namiddag: drie kopjes vlierbloesemthee met een theelepeltje honing.
- ‘s Avonds drie kopjes hertshooithee.
Mocht je deze dag liever andere theesoorten gebruiken, dan kan dat. Let er wel op dat je in de loop van de dag verschillende theesoorten gebruikt.
Het is ook erg belangrijk dat je het leegmaken van je darmen bevordert. Hiervoor kan je een volle theelepel bitterzout (of magnesiunsulfaat) oplossen in een kwart liter water en dat elke ochtend als eerste opdrinken.
Dit is goed te combineren met een hoge darmspoeling. Hoe je zelf een hoge darmspoeling thuis kunt uitvoeren lees je in het artikel De hoge darmspoeling zelf doen, op paragraaf 3.2
Drink vandaag weer minstens twee liter bronwater. Rust ‘s middags na de lunch een uur en maak erna een wandeling als je die behoefte hebt. Probeer zoveel mogelijk aan rust en ontspanning toe te komen. Dwing je tot niets.
De tweede vastendag
Je lichaam heeft zich nu al flink ingesteld op reiniging en uitscheiding. Ook wordt je bloeddruk wat lager omdat je lichaam veel water los laat. Hierdoor kan je wat duizelig worden bij bijvoorbeeld het opstaan. Houd hier rekening mee. Vandaag ligt de nadruk op de ondersteuning van de lever.
- Ontbijt met drie kopjes malvethee of hibiscusthee en een glas verdund vruchtesap.
- Lunch is drie kopjes lever-galblaasthee met weer wat citroensap.
- In de namiddag drie kopjes pepermuntthee met een theelepeltje honing
- ‘s Avonds drie kopjes melissethee.
Gedurende de dag is het belangrijk weer twee liter te drinken.
Ook is het nu belangrijk tijdens de middagrust na de lunch een leverpakking te nemen.
De leverpakking
De leverpakking geeft de lever ondersteuning bij het ontgiften en bevordert de doorbloeding.
Neem een schone theedoek en spreid deze uit. Pak hem nu in het midden op en laat hierbij de hoeken gewoon naar beneden hangen. Draai de theedoek om zodat de punt waarmee je de theedoek eerst omhoog trok, nu naar beneden wijst.
Laat die punt van de theedoek tien centimeter in heet water zakken. Wring de doek uit en spreid hem weer uit. Nu zie je een grote cirkelvormige natte plek midden in de theedoek. Leg op deze natte plek een met warm water gevulde rubberen kruik.
Vouw de droge punten over de kruik en leg de kruik op de leverstreek. De lever zit aan de rechterkant van je lichaam, half onder je ribben. Als je de kruik met de onderkant tegen de ribbenboog aan legt en met de bovenkant richting rechter tepel, dan ligt ie goed.
Leg over de kruik nog een warme handdoek. Let op dat de kruik niet te heet is. Blijf een uur hiermee in bed liggen.
Deze nattedoekmethode (Priessnitzomslag) is bedoeld om actief warmte op te wekken,door middel van een koudeprikkel. De warme kruik wekt passief warmte op. Als je kouwelijk bent is het soms beter alleen de warme kruik te gebruiken zonder natte theedoek. Ben je warm dan is de nattedoekmethode beter.
Indien je hoofdpijn hebt of spierpijn, wat niet ongewoon is, kan je weer een hoge darmspoeling nemen.
Ook is een flinke wandeling vandaag aan te bevelen.
De derde vastendag
Het lichaam is nu full blast aan het reinigen en uitscheiden. De lever snoept van z’n eigen vetvoorraad en het bloed zit vol met losgekomen gifstoffen. Vandaag staat dan ook in het teken van de bloedschoonmaak.
Je zou nu wat kunnen merken van oude kwalen die weer opspelen, omdat ze nu de kans krijgen geheel te herstellen door het zelfgenezende vermogen van het lichaam. Veel mensen ervaren deze dag als de moeilijkste en dat is heel normaal. Waarschijnlijk is het morgen al weer beter en bedenk dat het voor een goede zaak is.
- Ontbijt met drie kopjes malvethee of hibiscusthee en een glas verdund vruchtensap
- lunch met drie kopjes bloedreinigende thee zoals bijvoorbeeld brandnetel, duizendblad, knoflook, alsem, zeepkruid, hertshooi en heermoes, of een combinatie hiervan. Knijp hierin ook weer een schijfje citroen.
- Namiddag met drie kopjes pepermuntthee met een theelepeltje honing.
- ‘s Avonds drie kopjes hertshooithee.
Bij het schoonmaken van het bloed is een hoge darmspoeling onontbeerlijk. Langs de darm lopen duizenden miniscule bloedvaatjes die veel water van de spoeling opnemen. Dit wordt uiteindelijk via de natuurlijke weg als urine weer uitgescheiden en kan zo veel gifstoffen mee-uitscheiden.
Doe wat simpele oefeningen waarvan de bloedsomloop wordt gestimuleerd. In het artikel over Fitness oefeningen elders op deze website, zijn wat eenvoudige oefeningen beschreven.
De vierde vastendag
De meeste mensen zullen zich vandaag een stuk beter voelen dan gisteren. Je zal merken dat je je minder druk maakt om zaken waar je je voorheen wel druk om maakte. Je gooit ballast af in deze periode van vasten en dat geldt ook voor je psyche.
Er zullen echter ook nog mensen zijn die nog niet uit hun dalletje gekropen zijn, ook dit is normaal. Neem dan een hoge darmspoeling, dat helpt altijd goed. Probeer het te accepteren. Je kan ook iets gaan doen wat je wat afleiding geeft, grote kans dat het morgen beter gaat.
- Ontbijt met drie kopjes pepermuntthee en een glas verdund vruchtensap.
- Lunch met drie kopjes malve- of hibiscusthee of met een variant van brandnetel, venkelzaad, rabarberwortel, vuilboomschors. Voeg aan de thee weer een beetje citroensap toe.
- Namiddag met drie kopjes vlierbloesemthee met een theelepeltje honing.
- ‘s Avonds drie kopjes slaapthee.
- Vergeet niet om weer twee liter te drinken.
De vijfde vastendag
Veel mensen voelen zich deze dag vrolijk en geïnspireerd. Je hebt veel energie en straalt dat ook uit.
- Ontbijt met drie kopjes malve- of hibiscusthee en een glas verdund vruchtensap.
- Lunch met drie kopjes kamillethee met wat citroensap.
- Namiddag drie kopjes vlierbloesemthee met een theelepeltje honing.
- ‘s Avonds drie kopjes hertshooithee.
Neem vandaag een hoge darmspoeling om je darmen te ondersteunen. Drink ook vandaag weer twee liter.
Vandaag is de laatste vastendag, hoewel je best nog één of zelfs enkele dagen door zou kunnen gaan. Maar overdrijf het niet.
Vergeet vandaag niet om wat inkopen te doen voor morgen, de dag dat je weer wat gaat eten. Geniet bij het inkopen van alle kleuren en geuren, soorten en maten van alles wat beschikbaar is aan voedsel. Je zal merken dat je voor al deze impulsen momenteel veel gevoeliger bent.
Koop het volgende voor de volgende dag, voor het opbouwen van de voeding:
- 3 aardappelen
- 3 winterwortels
- 1 stengel prei
- een kleine selderieknol
- 2 tomaten
- 200gr zuurkool
- 2 uien
- klein kropje sla
- 1 komkommer
- 1 kleine ramanas
- wat verse tuinkruiden
- 3 stuks fruit waaronder een rijpe appel.
- Pakje gedroogde vijgen
- 1 citroensap
- 1pakje volkoren knäckebröd
- een halfje volkorenbrood
- 1 pak of pot magere kwark
- pakje müsli (vlokken, noten, gedroogde vruchten)
- beker biogarde
- zonnebloemolie
- en mocht het op zijn lijnzaad, kruidenthee en honing.
De eerste opbouwdag
Het is uiterst belangrijk het proces in je lichaam langzaam en stap voor stap weer op gang te laten komen. Belast je lichaam niet te snel, heb een beetje geduld. Begin daarom niet te snel met gewoon voedsel, maar houd je aan de gegeven richtlijnen, dan gaat het goed en zal je lichaam haar taak snel weer hebben opgepakt.
In z’n algemeenheid moet je tijdens de opbouwfase voorzichtig zijn met zout, vlees en vis. Neem vezelrijk voedsel en kauw dit intensief. Belangrijk is je aandacht bij het eten te houden en je dus niet te laten afleiden door zaken om je heen. Ga na het eten een uurtje liggen. Hou je rustig, maar het is goed te wandelen etc.
Drink nog steeds twee liter per dag.
- ‘s Ochtends drie kopjes kruidenthee naar keuze, rond 10.30 uur kan je een rijpe appel (met schil) eten. Kauw zorgvuldig, maak er desnoods een soort ritueel van. Als een hele te veel is, laat je de rest liggen.
- ‘s Middags drie kopjes kruidenthee naar keuze.
- In de namiddag weer drie kopjes kruidenthee.
- ‘s Avonds rond 17.30 uur een bordje groentesoep (liefst niet later). Kook hiervoor een aardappel, wortel, stukje prei, een kwart selderieknol, wat verse of gedroogde tuinkruiden tezamen kleingesneden in een kwart liter water. Kook het in ca 15 minuten gaar. Zeef alles en pureer een deel van de gekookte groenten. Maak het evt nog af met tuinkruiden.
Drink twee liter water verdeeld over de dag, vergeet niet dat je ook nu nog feitelijk aan het vasten bent.
Tweede opbouwdag
Je lichaam is nog steeds bezig over te schakelen van ontgiften naar verteren.
- ‘s Morgens een snee knäckebröd met 50gr magere kwark er op en hier overheen twee theelepeltjes honing.
- ‘s Middags een rauwkostsalade van een worteltje, een kwart selderieknol, een tomaat, 100 gr zuurkool, wat tuinkruiden.
- ‘s Avonds een snee knäckebröd met 50 gr magere kwark vermengd met wat peterselie, bieslook, wat dun gesneden preiringetjes en evt wat knoflook. Kauw weer zorgvuldig en drink vandaag weer twee liter water. Laat je niet verleiden tussendoor dingen te gaan eten. Je lichaam heeft het momenteel best zwaar om alles weer op te starten, dus maak het niet onnodig zwaarder. Neem weer voldoende rust.
Prepareer voor de volgende dag alvast enkele vijgen die je laat wellen in een glas water en zet alvast een glas karnemelk weg op een koele plaats (maar niet in de koelkast).
Maak een wandeling, afhankelijk van hoe je je voelt. Je kan ook al wat dagelijkse bezigheden gaan doen als je daar zin in hebt. Doe nog steeds rustig aan.
De laatste dag
Je lichaam raakt steeds beter ingesteld op de opname en vertering van voedsel en je ontlasting hoort nu langzaam weer te komen.
- ‘s Ochtends drink je het geprepareerde glas karnemelk (op kamertemperatuur). Dit is goed voor de darmfunctie. Drink met kleine slokjes. Je ontbijt met wat biogarde met vier eetlepels müsli en twee of drie fijngesneden gewelde vijgen.
- Tussendoor kan je een appel eten
- ‘s Middags een rauwkostsalade van sla, tomaat, komkommer, radijs, rammenas, wortel en 100 gr zuurkool. Als sladressing neem je een flinke eetlepel magere kwark verdund met iets water en een scheutje vers citroensap en wat (tuin)kruiden.
- ‘s Avonds om 17.30 uur eet je twee in de schil gekookte aardappels met erover heen 50 gr magere kwark gemengd met wat bieslook, dunne ringetjes prei en een klein fijngehakt uitje (en evt wat knoflook).
Drink minstens twee liter water gedurende de dag.
Mocht je ontlasting niet of niet voldoende op gang komen, dan kan je een theelepeltje lijnzaad door de biogarde of kwark mengen. Dit stimuleert de darmfunctie. Als je ‘s Avonds nog geen ontlasting hebt gehad kan je een hoge darmspoeling nemen.
Probeer de komende dagen zoveel mogelijk de leefstructuur van de afgelopen dagen aan te houden. Vermijd drukte en stress en blijf licht eten. Langzaam maar zeker kan je weer je dagelijkse gang van zaken oppakken, laat dit afhangen van hoe je je voelt.
